مسیر شغلی سئو: آنچه ممکن است باشد و چگونگی پیشرفت در آن
مقدمه
دنیای بازاریابی دیجیتال به سرعت در حال تکامل است و به تبع آن، تقاضا برای متخصصان سئو (بهینهسازی موتورهای جستجو) نیز رو به افزایش است. اما سئو دقیقاً چیست و چگونه میتوان یک مسیر شغلی موفق در این حوزه ایجاد کرد؟ این مقاله به بررسی جامع مسیر شغلی سئو، سطوح شغلی رایج، محدوده حقوق و بهترین راههای پیشرفت در این حوزه میپردازد.
سئو چیست؟
برای بسیاری از افراد خارج از دنیای بازاریابی، مفهوم سئو و حتی معنای دقیق آن (Search Engine Optimization) کاملاً ناشناخته است. حتی در داخل صنعت، با وجود آشنایی با این اصطلاح، درک عمیق سئو کمتر به چشم میخورد. لازم است بدانیم که “سئو” نه تنها به معنای فرآیند بهینهسازی است، بلکه به طور متقابل برای اشاره به افرادی که این کار را انجام میدهند (یعنی متخصصان سئو) نیز به کار میرود.
متخصصان سئو گروه خاصی از بازاریابان با پیشینههای متنوع هستند. با این حال، ویژگیها و تجربیات مشترکی بین بسیاری از آنها وجود دارد که آنها را به یک “نژاد” خاص در دنیای بازاریابی تبدیل میکند. در ادامه به بررسی این ویژگیها و مسیرهای شغلی ممکن برای تبدیل شدن به یک متخصص سئو میپردازیم.
چگونه یک شغل سئو را آغاز کنیم؟
از لحاظ تاریخی، بیشتر متخصصان سئو از ابتدا قصد ورود به این حرفه را نداشتند – حداقل تا همین اواخر (از اواخر دهه 1990 و اوایل 2000). دلیل آن این بود که چنین امکانی واقعاً وجود نداشت. در اوایل مسیر تحصیلی خود، یک بازاریاب یا بازاریاب دیجیتال به ندرت میگفت: “من میخواهم وبسایتها را بهینه کنم و الگوریتم گوگل را برای برندها دنبال کنم تا شیوه ارتباط انسانها و کسبوکارها را برای همیشه متحول کنم.” اگرچه بخش دوم این جمله جاهطلبانه ممکن است شبیه چیزی باشد که بسیاری از دانشجویان بازاریابی آرزو میکردند، اما دستیابی به آن از طریق بهینهسازی وبسایت و برند برای کسب دید ارگانیک در موتور جستجو، وسیلهای نبود که در آن زمان در ذهن داشتند.
همچنین، به ندرت با چند متخصص سئو روبرو میشوید که مسیر یکسانی را برای رسیدن به این جایگاه طی کرده باشند. اما قطعاً سفرهای همپوشان، مشاغل و تجربیاتی وجود دارد. برخی از حوزههای تخصص قبلی رایج برای متخصصان سئو که اغلب با هم تلاقی پیدا میکنند عبارتند از: تدریس، روزنامهنگاری، مشاغل متمرکز بر ریاضیات و البته گرایشهای سنتی بازاریابی.
اما همانطور که وب جهانگستر طی 30 سال گذشته تکامل یافته است، فرصتهایی برای کمک به برندها و افراد به روشهای جدید در حوزه بازاریابی پدیدار شد. و برخی از آنها تخصصیتر – و سودآورتر – از همیشه شدند. جستجوی ارگانیک، رسانههای پولی و رسانههای اجتماعی همگی کانالهای مناسبی برای استراتژیهای بازاریابی موفق هستند و به طور غیرمستقیم یا مستقیم برای رشد، برجستگی و مفید بودن وبسایتها ایجاد (یا برای استفاده از آنها تطبیق داده شدند) شدهاند.
امروزه، در نتیجه، دانشآموزان دبیرستانی و دانشجویان دانشگاهی میتوانند هدف خود را بر روی یک شغل بازاریابی دیجیتال تخصصی در سئو قرار دهند. این امر همچنان با تکامل موسسات آموزش عالی با نیازهای جهان، تقاضای شغلی و فناوری، رایجتر خواهد شد.
مسیرهای شغلی ممکن در سئو
مانند اکثر مشاغل، یک متخصص سئو میتواند مسیرهای مختلفی را طی کند.
آژانسهای بازاریابی: به احتمال زیاد، مسیر شغلی سئو از یک آژانس آغاز میشود، و این مکان فوقالعادهای برای شروع تقریباً هر شغلی مرتبط با بازاریابی (یا طراحی، مدیریت حساب، تولید ویدئو یا فروش) است. معمولاً تعداد زیادی از افراد با استعداد و دانش فراوان برای به اشتراک گذاشتن در آنجا وجود دارد، بنابراین مانند کسب آموزش در حین دریافت حقوق است. شما همچنین فرصت مییابید که جایگاه واقعی خود را در هر جنبهای از بازاریابی دیجیتال که در آن قرار میگیرید، پیدا کنید، خواه خود سئو باشد یا یک مؤلفه خاصتر در سئو. دو سال اول شما در سئو به احتمال زیاد آینده بلندمدت شما را شکل میدهد، حداقل تا حدی. زندگی در آژانس به این مهارتها اجازه خودنمایی میدهد و همچنین به شما کمک میکند تا بفهمید آیا زندگی در آژانس برای شما مناسب است یا خیر. شما باید دائماً بتوانید چندین وظیفه و چندین مهلت را مدیریت کنید، اغلب در طول یک روز و در طول هفته بین پروژههای مختلف جابجا شوید.
کار در شرکت (In-house): مسیر دیگر که میتوانید در آن گام بردارید، کار مستقیم در یک شرکت است. اما اگر به دنبال تقویت مهارتهای سئو خود به عنوان یک مبتدی هستید، این کار میتواند دشوار باشد مگر اینکه یک متخصص سئو خوب در شرکت وجود داشته باشد که شما را راهنمایی کرده و بسیاری از اصول اولیه مورد نیاز برای موفقیت را به شما بیاموزد. شرکتهای بزرگتر احتمالاً چندین متخصص سئو ماهر را به طور همزمان در یک تیم استخدام میکنند. ورود به چنین فرصتی برای کسی که تجربه کمی دارد یا اصلاً تجربه ندارد دشوار است.
فریلنسری یا مشاوره مستقل: یک مسیر بالقوه دیگر که یک شغل سئو میتواند دنبال کند، کار کاملاً به صورت فریلنسر یا به عنوان یک مشاور مستقل است. این احتمالاً رایجترین راه برای ورود به سئو در زمانی بود که گوگل و شگفتی جستجو هنوز در سالهای اولیه خود بودند. امروزه، با پیچیدهتر شدن جستجو و افزایش چشمگیر گزینههای فروشندگان در سراسر جهان، این کار دشوارتر شده است.
این سه مسیر شغلی مختلف هستند که یک متخصص سئو میتواند دنبال کند. آنها معمولاً در یک یا چند نقطه با هم تلاقی پیدا میکنند، بسته به اینکه متخصص سئو چه کاری میخواهد انجام دهد که او را در آن جهت هدایت میکند. هر سه مسیر همچنین امکان کار در محیطهای مختلف (یعنی کار در یک محیط اداری سنتی، کار در خانه یا یک تنظیمات ترکیبی) را ارائه میدهند. سئو، مانند اکثر مشاغل بازاریابی دیجیتال، در مورد مکان و زمان انجام کار انعطافپذیری ارائه میدهد.
سطوح شغلی و محدوده حقوق در سئو
مسیر شغلی سئو به احتمال زیاد از نقشهای سطح ابتدایی به نقشهای با تجربه پیش خواهد رفت. و وقتی صحبت از حقوق میشود، مانند همه چیز در سئو، “بستگی دارد”. عوامل زیادی بر میزان حقوق تأثیر میگذارند، از جمله موقعیت مکانی شما، محیط کار، اینکه آیا در یک شرکت کار میکنید یا آژانس، و سطح تجربه، در میان موارد دیگر. (ما تمام تلاش خود را کردهایم تا یک محدوده کلی برای این سطوح ارائه دهیم.)
سطح ورودی (Entry-level):
- محدوده حقوق: 49 هزار تا 72 هزار دلار در سال
- بسیاری از مشاغل با یک موقعیت پایه و سطح پایینتر شروع میشوند، اما این کار بسیار شبیه دریافت حقوق برای ادامه آموزش عملی در زمینه تخصصی شماست. کسب اولین موقعیت سطح ابتدایی معمولاً وظیفه دشوارتری است. پس از شروع کار، باید سعی کنید تا جایی که میتوانید و با سرعت هرچه بیشتر یاد بگیرید.
سئو جونیور (تحلیلگر سئو، متخصص سئو و غیره):
- محدوده حقوق: 62 هزار تا 101 هزار دلار در سال
- هنگامی که اصول اولیه را فرا گرفتید و کارهای روزمره را با کمک محدود انجام میدهید، موقعیت سطح ابتدایی شما باید به چیزی کمی ارشدتر، مانند تحلیلگر یا متخصص سئو ارتقا یابد (البته این در واقع یک موقعیت ارشد نیست). این موقعیتهای سئو جونیور معمولاً بسیاری از کارهای استخراج داده و کار با اکسل را انجام میدهند که یک متخصص سئو قوی و مؤثر را میسازد.
استراتژیست سئو (SEO Strategist):
- محدوده حقوق: 69 هزار تا 110 هزار دلار در سال
- پس از مدتی کار به عنوان سئو جونیور، آماده مسئولیتپذیری بیشتر، مالکیت بیشتر حسابها و حتی فرصتهایی برای شروع آموزش به استخدامشدگان جدید باشید (صرف نظر از سطح تجربه). برخی از “آموزشهایی” که انجام میدهید، احتمالاً وظایف سئو بسیار پیچیدهای نخواهند بود، بلکه وظایف داخلی مرتبط با فرآیند سئو در شرکت خواهند بود.
مدیر سئو (SEO Manager):
- محدوده حقوق: 80 هزار تا 120 هزار دلار در سال
- مدیران سئو معمولاً اولین نقشهای مدیریتی-محور سئو در آژانسها هستند. مدیران سئو جدید معمولاً بر یک یا دو متخصص سئو نظارت میکنند تا با سبک، اثربخشی، نقاط قوت و ضعف آنها آشنا شوند. این مدیران معمولاً چندین حساب مشتری و همچنین حجم کاری خود را نیز مدیریت میکنند.
مدیر ارشد (رئیس سئو، مدیر سئو و غیره):
- محدوده حقوق: 109 هزار تا 192 هزار دلار در سال
- پس از موفقیت در پست مدیر سئو، معمولاً یک نسخه ارشدتر از آن دنبال میشود. به عنوان یک مدیر ارشد، که میتواند رئیس سئو یا حتی مدیر باشد، مسئولیتهای به مراتب بیشتری را بر عهده میگیرید، نه تنها به عنوان یک فرد، بلکه به عنوان نماینده آژانس یا شرکتی که در آن کار میکنید، و همچنین مشتریانی که با آنها کار میکنید و به عنوان رهبر ابتکارات ارگانیک آنها نمایندگی میکنید.
معاون (Vice President – VP):
- محدوده حقوق: 124 هزار تا 224 هزار دلار در سال
- معاونان معمولاً از بالاترین رتبههای شغلی متمرکز بر سئو در مسیر صعود به قله هستند. در حالی که معاونان سئو/ارگانیک هنوز به شدت با تلاشهای سئو یکپارچه هستند و معمولاً بر کل تیمها یا بیشتر در آن زمینه نظارت میکنند، آنها همچنان مسئولیتهای زیادی در قبال استراتژیهای سئو، ارتباط با مشتری، تحقیقات و طرحهای کسب و کار جدید، مسئولیتهای عملیاتی و موارد دیگر دارند.
سطح C-suite (مدیر ارشد بازاریابی، مدیر عامل و غیره):
- محدوده حقوق: 192 هزار تا 550 هزار دلار در سال
- این احتمالاً هدف نهایی بسیاری از بازاریابان دیجیتال است، نه فقط متخصصان سئو. برخی شرکتهای خود را راهاندازی میکنند، برخی به عنوان رهبران فکری با تجربه به شرکتها میپیوندند و سعی میکنند شرکتهای مذکور را به سطح بعدی برسانند، و برخی دیگر به قدری برای این شغل مناسب هستند که هیچ جای دیگری واقعاً به آنها تعلق ندارد. بازاریابان خوب و مؤثر همیشه مورد تقاضا خواهند بود و بهترین آنها شرکتهای برتر و ابتکارات رشد ارگانیک آنها را رهبری خواهند کرد.
نکات مهم برای پیشرفت در مسیر شغلی سئو:
- یادگیری مستمر، کلید موفقیت: آموزش سئو هرگز متوقف نمیشود. توانایی پیشرو بودن در این زمینه یکی از عوامل درخشان است که متخصصان سئو خوب را از عالی جدا میکند. بنابراین، آموزش خود در جنبههای مختلف سئو و بازاریابی دیجیتال باید اولویت اصلی برای کسی باشد که برای اولین بار وارد این حرفه میشود.
- پایش مداوم تغییرات: با رصد مداوم انجمنهای آنلاین، نشریات خبری مرتبط با سئو و به ویژه وبلاگ جستجوی گوگل، از تغییرات و تحولات صنعت آگاه باشید.
- تجربه عملی، بهترین معلم: پس از کسب اولین شغل، مهمترین جنبه ساختن یک مسیر شغلی سئو هر روز به شما ارائه میشود: تجربه واقعی سئو با مشتریان، ذینفعان داخلی، فروشندگان و/یا شرکای آژانس.
- شبکهسازی و همکاری: در کنفرانسها و سمینارهای مجازی پیشرو شرکت کنید. متخصصان سئو دوست دارند به یکدیگر کمک کنند، همانطور که دوست دارند از یکدیگر بیاموزند. این یکی از بهترین بخشهای سئو بودن است و به همین دلیل است که به ندرت یک متخصص سئو عالی را پیدا خواهید کرد که از یک متخصص سئو عالی دیگر خوشش نیاید. ما در این راه با هم هستیم و فرصتهای زیادی برای همه وجود دارد!
- حل مسئله و تفکر استراتژیک: چالشها و مشکلات روزمره در این زمینه بهترین راه برای یافتن مسیر خود به عنوان یک متخصص سئو است. این به شما امکان میدهد تا:
- بسیاری از مشکلات منحصر به فردی که ممکن است پیش بیاید را یاد بگیرید.
- چگونگی توسعه استراتژیک راهحلها را بیاموزید.
- مشکلات بسیار واقعی (و گاهی پیچیده) رابطه با مشتریان، ذینفعان، فروشندگان و موارد دیگر را درک کنید.
- تشخیص علاقه و اشتیاق: بیش از هر چیز، باید بدانید که آیا سئو برای شما مناسب است یا خیر، و این را زود و اغلب تشخیص دهید.
نکات اضافی من:
- مهارتهای نرم (Soft Skills) را تقویت کنید: ارتباط موثر، توانایی گوش دادن فعال، حل مسئله، تفکر انتقادی، کار تیمی و انعطافپذیری از مهارتهای نرم حیاتی برای موفقیت در سئو هستند. توانایی توضیح مفاهیم پیچیده سئو به زبانی ساده برای ذینفعان غیرمتخصص بسیار ارزشمند است.
- به تجزیه و تحلیل دادهها مسلط شوید: سئو به شدت دادهمحور است. توانایی تحلیل دادهها از ابزارهایی مانند Google Analytics, Google Search Console, و سایر ابزارهای سئو برای شناسایی فرصتها، ردیابی عملکرد و اثبات بازگشت سرمایه (ROI) برای فعالیتهای سئو ضروری است.
- درک عمیقی از کسب و کار داشته باشید: بهترین متخصصان سئو فقط به بهینهسازی فنی فکر نمیکنند. آنها درک عمیقی از اهداف تجاری مشتریان یا شرکت خود دارند و تلاشهای سئو را با آن اهداف همسو میکنند.
- تخصص خود را توسعه دهید: همانطور که در مسیر شغلی خود پیش میروید، میتوانید در حوزههای خاصی از سئو مانند سئو فنی، سئو محتوا، لینکسازی، سئو محلی یا سئو برای تجارت الکترونیک تخصص پیدا کنید.
- یک پورتفولیو بسازید: حتی اگر تجربه رسمی کمی دارید، پروژههای شخصی یا کمک به کسب و کارهای کوچک میتواند یک پورتفولیو عالی برای نشان دادن مهارتها و نتایج شما باشد.
- منتور پیدا کنید: داشتن یک منتور با تجربه در سئو میتواند به شما در یادگیری سریعتر، اجتناب از اشتباهات رایج و دریافت راهنماییهای ارزشمند کمک کند.
- از شکستها درس بگیرید: سئو یک حوزه پویا است و همه استراتژیها همیشه موفق نیستند. توانایی یادگیری از شکستها و انطباق با تغییرات برای رشد حرفهای حیاتی است.
- اخلاق کاری قوی داشته باشید: سئو نیاز به صبر، پشتکار و توجه به جزئیات دارد. نتایج سئو معمولاً زمانبر هستند، بنابراین تعهد و اخلاق کاری قوی برای موفقیت طولانیمدت ضروری است.
به یاد داشته باشید که اینها مسیرهای قطعی برای پیشرفت در ردههای سئو نیستند. هر شرکت و آژانس راه و روش خاص خود را دارد. گاهی اوقات به این شکل است، گاهی اوقات کمی متفاوت به نظر میرسد، و گاهی اوقات بسیار متفاوت به نظر میرسد. مهم است که در مسیری بمانید که برای شما کارساز است و گامهای لازم را برای رسیدن به جایی که میخواهید باشید بردارید.