مقدمه: اگر شما هم برای سئو سایتتان هزینه کرده‌اید ولی هنوز تماسی نگرفته‌اید، فروشتان تغییر نکرده، یا شک دارید که اصلاً سئوکار دارد کاری انجام می‌دهد یا نه، این مقاله مخصوص شماست. خیلی‌ها وقتی کار سئو را به فردی یا شرکتی می‌سپارند، نمی‌دانند باید چه انتظاری داشته باشند. در نتیجه یا خیلی زود ناامید می‌شوند یا پولشان را بی‌نتیجه خرج می‌کنند. در این مقاله، یک چک‌لیست ساده و کاربردی به شما می‌دهیم تا بتوانید خودتان قضاوت کنید که آیا سئوکار شما واقعاً کار می‌کند یا فقط شعار می‌دهد.
بخش اول: سئو چیست و چه چیزهایی را شامل می‌شود؟ قبل از اینکه وارد چک‌لیست شویم، بهتر است بدانید که سئو فقط بالا آوردن سایت در گوگل نیست. سئو شامل این موارد است:
- تحقیق کلمات کلیدی
- بهینه‌سازی فنی سایت (سرعت، کدنویسی، ساختار)
- تولید محتوای هدفمند و سئو شده
- لینک‌سازی داخلی و خارجی
- تجربه کاربری (UX)
- گزارش‌گیری و تحلیل رفتار کاربران
اگر سئوکار شما فقط روی یک بخش کار می‌کند، احتمالاً نتیجه ناقص خواهد بود.
بخش دوم: چک‌لیست بررسی عملکرد سئوکار حالا برویم سر اصل مطلب. در ادامه، مواردی را بررسی می‌کنیم که با آن‌ها می‌توانید بفهمید سئوکار شما واقعاً دارد برای رشد سایتتان کار می‌کند یا نه.
- آیا سئوکار گزارش شفاف و منظم می‌دهد؟
- گزارش ماهانه دارد؟
- آیا در گزارش توضیح می‌دهد چه کارهایی انجام داده و چه نتایجی گرفته؟
- آیا اطلاعاتی مانند رتبه کلمات کلیدی، ورودی گوگل، نرخ کلیک و تغییرات فنی سایت در گزارش آمده؟
- آیا پیشرفت رتبه کلمات کلیدی دیده می‌شود؟
- مثلاً اگر قرار بوده روی “خرید دستگاه لیزر مو” کار شود، الان در چه رتبه‌ای هست؟
- حداقل در ۲-۳ ماه باید پیشرفت قابل‌مشاهده باشد (نه الزاماً صفحه اول، ولی از صفحات آخر به صفحات میانی یا دوم رسیده باشد).
- آیا تولید محتوا منظم و هدفمند انجام شده؟
- هر ماه چند مقاله یا صفحه جدید منتشر شده؟
- آیا این محتوا بر اساس کلمات کلیدی واقعی و مفید نوشته شده؟
- آیا محتواها بازدید دارند؟ (می‌توان با ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس بررسی کرد)
- آیا تغییرات فنی روی سایت انجام شده؟
- آیا سرعت سایت بهتر شده؟
- آیا ساختار URL، تگ‌های عنوان، توضیحات متا و هدینگ‌ها درست شده‌اند؟
- آیا سایت موبایل فرندلی شده است؟
- آیا لینک‌سازی خارجی انجام شده؟
- آیا گزارش لینک‌سازی دارید؟ (مثلاً: ۵ لینک از سایت‌های ایرانی مرتبط گرفته شده)
- آیا لینک‌ها طبیعی هستند یا از سایت‌های اسپم؟
- آیا سئوکار شما مشاوره بازاریابی هم می‌دهد؟
- آیا فقط کار فنی انجام می‌دهد یا در مورد جذب مشتری، نوشتن عنوان مناسب، افزایش تماس و نرخ تبدیل هم صحبت می‌کند؟
- سئو باید به فروش کمک کند، نه فقط بالا آوردن سایت.
- آیا ورودی ارگانیک (طبیعی) سایت افزایش پیدا کرده؟
- از طریق سرچ کنسول یا گوگل آنالیتیکس می‌توان بررسی کرد.
- آیا تعداد کلیک‌ها، نمایش‌ها (impressions) و کلمات جست شده افزایش یافته؟
- آیا کاربران پس از ورود به سایت، کاری انجام می‌دهند؟
- آیا فرم تماس پر می‌شود؟
- آیا تماس تلفنی دارید؟
- اگر فقط بازدید دارید ولی هیچ کاری انجام نمی‌شود، مشکل از تجربه کاربری یا محتوای شماست، که سئوکار باید به آن توجه کند.
- آیا سئوکار قابل‌دسترسی و پاسخ‌گو است؟
- آیا به سوالات شما پاسخ می‌دهد؟
- آیا به‌روزرسانی پروژه را با شما در میان می‌گذارد؟
- اگر یک‌بار پروژه را تحویل داده و بعد ناپدید شده، این نشانه خوبی نیست.
- آیا در قرارداد یا توافق اولیه، برنامه زمان‌بندی و خروجی مشخص بوده؟
- مثلاً گفته شده در ۳ ماه آینده روی چه کلماتی کار می‌شود؟
- آیا اهداف مشخصی تعیین شده یا همه چیز مبهم بوده؟
بخش سوم: نشانه‌های سئوکار غیرفعال یا ناکارآمد گاهی سئوکارها فقط پول می‌گیرند ولی کار خاصی انجام نمی‌دهند. این نشانه‌ها را جدی بگیرید:
- همیشه می‌گوید “سئو زمان‌بر است” ولی بعد از ۶ ماه هیچ تغییری در نتایج ندارید.
- هیچ گزارش شفافی ارائه نمی‌دهد.
- از ابزارهای حرفه‌ای استفاده نمی‌کند (مثلاً سرچ کنسول را اصلاً نمی‌شناسد!)
- محتوای منتشرشده بی‌کیفیت و تکراری است.
- حاضر نیست چیزی را توضیح بدهد یا آموزش بدهد.
بخش چهارم: اگر سئوکار شما ضعیف بود، چه باید کرد؟ اگر با این چک‌لیست به این نتیجه رسیدید که سئوکار شما کار درستی انجام نمی‌دهد:
- اول با او صحبت کنید و گزارش دقیق بخواهید.
- از او برنامه سه‌ماهه آینده را بخواهید.
- اگر همکاری نتیجه نداد، قرارداد را خاتمه دهید.
- از یک مشاور یا متخصص دیگر کمک بگیرید تا مسیر درست را بررسی کند.
بخش پنجم: سئوکار خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟
- شفاف است و گزارش می‌دهد.
- واقع‌بینانه حرف می‌زند (قول صفحه اول در یک ماه نمی‌دهد)
- به جای پنهان‌کاری، اطلاعات را با شما در میان می‌گذارد.
- خودش پیگیر رشد سایت شماست.
- فقط فنی نیست، بلکه به فروش شما هم فکر می‌کند.
جمع‌بندی در سئو، اعتماد مهم است، اما کورکورانه اعتماد کردن خطرناک است. این چک‌لیست کمک می‌کند دید روشن‌تری نسبت به کار سئوکار داشته باشید. اگر سئو برای شما هزینه‌بر است، پس باید بدانید چه چیزی دریافت می‌کنید. این مقاله را ذخیره کنید و هر چند وقت یک‌بار به آن سر بزنید. اگر سوالی دارید، می‌توانید در قسمت نظرات بپرسید یا با یک مشاور حرفه‌ای صحبت کنید.
به یاد داشته باشید: سئو فقط بالا بردن رتبه نیست، تبدیل رتبه به مشتری است. و این یعنی زنگ‌خور واقعی!